Złoto to jeden ze szlachetnych kruszców, bardzo dobrze oceniany przez nabywców prywatnych, ale także inwestorów. Popularna jest biżuteria wykonana ze złota, ale także złoto inwestycyjne w postaci monet lub sztabek złota. Złoto towarzyszy nam w przypadku podniosłych uroczystości takich jak I Komunia Święta lub ślub. Przez wiele lat, dzięki charakterystyce złota i stapianiu go z innymi kruszcami, złoto zyskało miano bardzo trwałego i dobrze wyglądającego materiału. Należy jednak uważać na podróbki złota, bo w każdym miejscu można natknąć się na oszustów. Dlatego należy kupować złoto i wyroby z niego jedynie w sprawdzonych miejscach – u jubilera, w sklepach z biżuterią o dobrej opinii, sklepach sieciowych, a także mennicach. Aby ustrzec się przed oszustwem warto wiedzieć, jak sprawdzić czy złoto jest prawdziwe, a także jakie oznaczenia powinno posiadać. Jak więc odróżnić prawdziwe złoto od jego gorszego zamiennika?

Oznaczenie złota: jak to działa?

Na początek warto wiedzieć za pomocą jakich wartości opisywane jest złoto, zarówno pod postacią biżuterii jak i produktów inwestycyjnych:

• próba – najczęściej występujące próby złota to 999, 960, 750, 585, 333. Próba określa jaka zawartość złota znajduje się w danym wyrobie, np. próba 999 oznacza, że złota w danym produkcie jest 99%. Nigdy nie występuje złoto w postaci 100%, gdyż ze względu na swoje właściwości złoto zawsze sprzedawane jest pod postacią stopu z innymi metalami. Złoto jest z natury dość miękkie, dlatego różne uszkodzenia mogłoby je odkształcić. Złoto o wartości 999 jest najbardziej wartościowe, zaś o wartości 333 najmniej szlachetne. Poleca się zwykle zakup towarów o próbie powyżej 333, aby uniknąć ciemnienia biżuterii i jej zniszczenia, bowiem próba 333 uznawana jest za najsłabszą. Nie poleca się jej szczególnie podczas wykonywania obrączek, które będzie się nosiło do końca życia, a w wyrobach inwestycyjnych praktycznie nie stosuje się tej najniższej próby.
• karaty – świadczą o wartości wagowej złota w danym stopie. Najbardziej wartościowe jest 24-karatowe złoto (24/24 zawartości wagowej złota). Karaty w pewien sposób odpowiadają próbom i tak 24-karatowe złoto nosi próbę 999 bliską 100% złota. Im wyższa wartość karatów, tym złoto jest czystsze.

Najczęściej klienci padają ofiarami oszustwa kupując tzw. tombak. To materiał bardzo podobny do złota, który jednak różni się składem, cechami chemiczno-fizycznymi, ale także ceną. W przypadku wyrobu określanego jako złoty, ale budzącym wątpliwości, ostrzeżeniem powinna być zbyt niska cena. Obecne ceny złota są wysokie, gram kruszcu o próbie 750 kosztuje około 120 zł, a w przypadku próby 585 100 zł. Jeśli masz okazję kupić złoto za połowę ceny, to powinieneś się poważnie zastanowić i sprawdzić, czy oferowany przedmiot na pewno jest wykonany z prawdziwego złota.

Specjaliści podpowiadają: jak sprawdzić złoto?

Najlepszym sposobem jest sprawdzenie złota u jubilera. On już na pierwszy rzut oka powinien określić czy mamy do czynienia ze szlachetnym kruszcem czy podróbką. Jeśli mamy możliwość kupujmy złoto tylko ze sprawdzonych miejsc. Nawet w przypadku znanego jubilera czy sklepu ze złotem wątpliwości powinny wzbudzić produkty pozbawione próby, to wartość która powinna być wybita na każdym materiale wykonanym ze złota. Nawet na drobnej bransoletce czy kolczykach możliwe jest wybicie próby w widocznym miejscu. Domowym sposobem na sprawdzenie czy mamy do czynienia ze złotem jest próba z magnesem, jednak i tutaj są wyjątki. Jeśli przyłożymy magnes do 24-karatowego złota nie powinno się poruszyć, jednak jeśli zbliżymy magnes do złota oznaczonego jako 18-karatowe, to ze względu na udział w stopie innych metali złoty wyrób może już się poruszyć. Kolejnym sprawdzonym sposobem jest tzw. próba Archimedesa, opierająca się na gęstości złota. Do próby potrzebna jest szklanka pełna wody, mierzymy jej objętość, następnie wkładamy złoty przedmiot i sprawdzamy, ile wody zostało wyparte, podstawiając do wzoru odpowiednie wartości. Jeśli wynik zbliżony jest do 19,3 g/cm³ mamy do czynienia ze złotem.